Co, m. in. zarzucano szkole w czasach „przed wirusem”? Że nadmiernie obciąża u dzieci zmysł wzroku i słuchu. Że w szkole za mało jest aktywności ruchowej. A w domu za dużo siedzenia przed ekranem laptopa, tableta czy komórki a za mało jest swobodnej zabawy na świeżym powietrzu. I co? Przyszedł wirus i wszystko się zmieniło.
Żeby odrobić lekcje, trzeba usiąść do komputera. Dla rozrywki bajki w telewizji (duży ekran) lub na telefonie (znacznie mniejszy). Można oczywiście poczytać. Tu również skupiamy wzrok na małej odległości. I dodatkowo przeciążamy wzrok. Brak koncentracji często jest wynikiem zmęczenia oczu. Nie wychodzimy prawie wcale na dwór, gdzie nasze oczy mogły by się zrelaksować. Bo ewolucyjnie nasze oczy zostały przystosowane do patrzenia daleko, wysoko i szeroko, by dostrzec niebezpieczeństwo i uciec lub walczyć albo polować. Potwierdza to budowa naszego mózgu. Aż 50 % kory mózgowej jest zaangażowana w widzenie.
My dorośli również nie możemy wychodzić i korzystać z wielu zajęć, przyroda nie lubi jednak próżni. Pojawiło się więc mnóstwo atrakcyjnych, często darmowych zajęć on-line. Od medytacji, nauki języków, sportowych po rozwijające różne zainteresowania. Jest ich tyle, że wczoraj poczułam się nimi przytłoczona. Poczułam też pieczenie oczu. Co jest przyczyną? Za dużo ekranu pewnie też, ale ważnym powodem jest brak odpowiedniej relaksacji dla oczu. Jeśli nasze mięśnie muszą odpocząć po treningu, to mięśnie oka też tego potrzebują. Wczoraj był drugi dzień, kiedy nie wyszłam z domu (izolacja) i nie spodobało się to moim oczom. Wcześniej trochę biegałam i chodziłam na spacery (na ponad godzinnym spotkałam po drodze …2 osoby) miedzy zaczynającymi się zielenić polami (dobry kolor dla oczu), podziwiałam kwitnące przy drodze drzewa owocowe, patrzyłam wysoko patrząc na śpiewające ptaki. Wszystko to – ruch, patrzenie daleko, szeroko i wysoko a także ciepłe promienie słońca na twarzy są niezbędne dla dobrego funkcjonowania wzroku.
Co zrobić w obecnej sytuacji? Pamiętać o relaksacji oczu. Zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych.
- Pocieramy szybko dłonie o siebie. Robią się ciepłe. Przykładamy je do zamkniętych oczu i przez chwilę tak trzymamy przez chwilę. Pod wpływem ciepła z naszych rąk rozszerzają się naczynia włosowate w gałce ocznej, przepływa przez nie więcej krwi, oko jest lepiej odżywione. Ponadto „odcinamy” oczy od nadmiaru bodźców wzrokowych, pozwalamy im odpocząć.
- Patrzymy przez okno. Szukamy najdalej położonych obiektów (wysoki słup, drzewo, budynek itp.). śledzimy przejeżdżający samochód lub poruszające się na wietrze drzewo. A może mamy możliwość obserwować latające ptaki. Wszystkie te czynności powodują, że mięsień rzęskowy oka się rozluźnia a oko relaksuje (mięsień rzęskowy napina się i kurczy – boli, gdy za długo patrzymy zbyt blisko i gdy oczy nie muszą się poruszać ).
- Nasze oczy bardzo też lubią „kąpiel słoneczną”. Gdy świeci słońce, odwracamy się twarzą do niego, koniecznie zamykamy oczy. Takie naświetlanie działa odprężająco i energetyzująco na oczy i cały organizm. Potrzebujemy słońca i witaminy D dla prawidłowej gospodarki hormonalnej i poprawy nastroju.
Możemy lekko poruszać głową w prawo i w lewo. Jeszcze lepiej, gdyby promienie słoneczne były rozpraszane przez drzewo, rzucając na nas lekki cień.
Gdy nie możemy wyjść na dwór, możemy to robić nawet przez szybę.
- „Dzień – noc”. Na hasło noc, zakrywamy dłońmi oczy (chwilę tak potrzymać), na hasło dzień odsłaniamy. Powtarzać kilka razy, wydłużając i skracając czas trwania nocy/dnia. To ćwiczenie relaksuje oczy, poprawia koncentrację i uwagę słuchową, ćwiczy refleks.
- „Bazyliszek” – zabawa w parach. Można wcześniej przeczytać dzieciom legendę o Bazyliszku. Na Bazyliszka nie wolno patrzeć. Jedna osoba zakrywa oczy dłońmi. Po chwili – odsłania je i staje się Bazyliszkiem a druga osoba musi szybko zakryć oczy. I tak na zmianę. Trzeba być uważnym, patrzeć na siebie i szybko reagować. Uważajcie tylko, by za mocno nie uderzyć się w twarz
- Ziewanie – odpręża mięśnie twarzy i oczu, dotlenia organizm, pobudza kanały łzowe do pracy, dzięki czemu oczy się nawilżają. Ziewaj na zdrowie.
Dbajmy o oczy, by w dobrej formie służyły nam jak najdłużej.
Krystyna Jacków-Sowa
Ręka zdjęcie utworzone przez freepik – pl.freepik.com